Miljardenstrop voor kabinet: Hoge Raad veegt ook nieuwe box 3-regels van tafe

Het nieuwe kabinet krijgt al voor het aantreden met een fikse tegenvaller te maken. De Hoge Raad oordeelt dat het huidige beleid voor het belasten van vermogen niet door de beugel kan. Daardoor krijgen waarschijnlijk veel belastingbetalers miljarden euro’s aan compensatie.

Het gaat om de manier waarop belasting wordt geheven in box 3, zoals over rente op spaargeld, koerswinst op aandelen of inkomsten uit woningverhuur.

Deze spaarders, beleggers en vastgoedinvesteerders hebben de afgelopen jaren belasting betaald over een fictief rendement. Maar dat was in veel gevallen hoger dan het werkelijke rendement. Daardoor hebben ze naar hun mening te veel belasting betaald. Vooral wie aandelen heeft of een woning verhuurt, is ontevreden.

De zaak sleept zich al jaren voort. Eind 2021 deed de Hoge Raad een belangrijke uitspraak. De methode om met fictieve rendementen te werken maakt inbreuk op het discriminatieverbod en het eigendomsrecht. De rechter vond dat het kabinet de regels moest aanpassen.

Nieuw beleid kon ontevredenheid niet wegnemen

Dat gebeurde ook. In het nieuwe beleid wordt het fictieve rendement nauwkeuriger bepaald. Maar de ontevredenheid bleef bestaan, vooral onder vastgoedeigenaren en beleggers in aandelen. Zij besloten ook tegen het nieuwe beleid te procederen. Met succes, zo bleek donderdag.

De Hoge Raad oordeelde dat het huidige beleid nog steeds inbreuk maakt op het discriminatieverbod en het eigendomsrecht. Dit betekent dat het kabinet de gedupeerden moet compenseren over de jaren dat ze te veel belasting hebben betaald. Ook moet er nieuw beleid komen waarin vermogenden belasting betalen over het werkelijke rendement.

Compensatie kan in de papieren lopen

Dit alles kan een flinke hap uit de schatkist nemen. Demissionair staatssecretaris van Financiën Marnix van Rij zei eerder in de Tweede Kamer dat de rekening kan oplopen tot miljarden euro’s, afhankelijk van wanneer nieuw beleid is ingevoerd. Deze uitgaven zijn niet opgenomen in de begroting van het kabinet dat binnenkort aantreedt.

Wel besliste de Hoge Raad dat het aan de betreffende belastingbetalers is om te bewijzen dat ze te veel hebben betaald. Er zijn ongeveer twee miljoen Nederlanders die belasting betalen in box 3, al is niet helemaal duidelijk of de uitspraak voor ieder van hen gevolgen heeft.

Verbazing over onderdelen van uitspraak

Cor Overduin staat de procederende belastingbetalers bij en is deels verrast door de uitspraak. Dat de Hoge Raad het gewijzigde kabinetsbeleid heeft afgekeurd, verbaast hem niet. “Maar het is wel opmerkelijk dat de rechter zegt dat je kosten niet mee mag nemen bij het bepalen van je werkelijke rendement.”

Daarbij gaat het bijvoorbeeld om kosten die vastgoedeigenaren maken voor het onderhoud aan woningen die ze verhuren. Volgens Overduin heeft dat wel degelijk veel invloed op het rendement dat je met zo’n woning maakt. Hij sluit daarom niet uit dat er meer procedures volgen.

De uitspraak heeft vooral gevolgen voor de belastingaanslagen over de voorgaande drie jaar. Voor de jaren vóór 2021 komt er op dit moment alleen compensatie voor degenen die eerder al bezwaar hebben gemaakt. Wel loopt nog een zaak van belastingbetalers die geen bezwaar hebben gemaakt, maar wel vinden dat ze compensatie moeten krijgen. Wanneer deze rechtszaak dient, is nog niet duidelijk.

Bron @nu.nl