De coronacrisis heeft een mega impact op onze maatschappij, de economie en werkt ook door in de btw. Evenementen, vakanties, overnachtingen en andere reserveringen worden geannuleerd. Ondernemers bedenken slimme acties om toch opbrengsten te genereren. De overheid komt met maatregelen om btw-druk in de zorg te verlagen/voorkomen. Mr. Marco de Weerd bespreekt een aantal btw-aandachtspunten.
Annuleringen
Bij annulering van bijvoorbeeld een evenement kunnen zich verschillende situaties voordoen:
- de klant krijgt het volledige door hem/haar betaalde bedrag terug;
- de klant krijgt een gedeelte van het door hem/haar betaalde bedrag terug;
- de klant ontvangt geen terugbetaling;
- de klant heeft nog niet betaald, maar moet wel annuleringskosten betalen.
Ontvangt de klant het volledige door hem/haar betaalde bedrag terug en heeft de ondernemer de verschuldigde btw reeds op aangifte voldaan, dan kan de ondernemer het btw-bedrag terugvragen aan de Belastingdienst. Als de ondernemer zijn klant een gedeelte van het betaalde bedrag terug geeft, dan geldt voor het terugbetaalde gedeelte dat de ondernemer het btw-bedrag dat in de terugbetaling is begrepen kan terugvragen aan de Belastingdienst.
Voor het gedeelte dat niet wordt terugbetaald, moet vervolgens beoordeeld worden of dit bedrag misschien kwalificeert als (onbelaste) schadevergoeding. Is sprake van een schadevergoeding dan is het bedrag dat de klant betaalt een bedrag zonder btw. In dat geval is het, onder voorwaarden, mogelijk om de btw over het – bedrag dat niet wordt terugbetaald – alsnog terug te vragen als deze reeds op aangifte is voldaan. Omdat een en ander sterk afhankelijk is van de feitelijke situatie en gemaakte afspraken, moet dit per geval worden beoordeeld.
Als de klant geen geld terugkrijgt, speelt eveneens de vraag of mogelijk sprake is van een (onbelaste) schadevergoeding. Van een duidelijke lijn in wetgeving en jurisprudentie omtrent de btw-behandeling in dergelijke situaties is geen sprake. Het feit dat de klant de volledige vergoeding moet betalen vormt, zo blijkt uit deze jurisprudentie, wel een omstandigheid op basis waarvan eerder tot belastbaarheid wordt geconcludeerd. Ook hier geldt echter dat van geval tot geval de btw-gevolgen beoordeeld moeten worden.
Als een klant wel annuleringskosten moet betalen, moet ook beoordeeld worden of deze annuleringskosten kunnen worden aangemerkt als een (onbelaste) schadevergoeding of niet. Dit is opnieuw afhankelijk van de feitelijke situatie en de tussen partijen gemaakte contractuele afspraken.
Uitgeven van (corona-)vouchers en/of tegoedbonnen
Op dit moment ook veelvuldig gebruik gemaakt van vouchers. Enerzijds betreft dit vouchers die ondernemers inzetten om klanten in het geval van een annulering te compenseren (zodat geen geld teruggegeven hoeft te worden). Anderzijds zijn dit vouchers die ondernemers uitgeven om (extra) omzet te behalen. De btw-spelregels rondom vouchers zijn complex. Om deze reden volgen hierna zeer beknopt een aantal situaties/aandachtspunten om rekening mee te houden.
In zijn algemeenheid geldt dat met een voucher, al dan niet met bijbetaling, een goed of dienst kan worden gekocht. Daarbij wordt een onderscheid gemaakt tussen vouchers voor enkelvoudig gebruik (VEG) en vouchers voor meervoudig gebruik (VMG).
- Voucher voor enkelvoudig gebruik (ook wel genoemd Single Purpose Voucher/SPV)
Van een VEG staat op het moment van uitgifte al vast hoeveel btw verschuldigd is en in welk land de levering of dienst belast is. Bij een VEG is de btw verschuldigd op het moment van uitgifte van de VEG. Op het moment dat de VEG wordt ingeleverd, is dan geen btw meer verschuldigd. - Voucher voor meervoudig gebruik (ook wel genoemd Multi Purpose Voucher/MPV)
De uitgifte van een VMG is niet belast met btw. Dit komt omdat bij uitgifte bijvoorbeeld nog niet vaststaat hoeveel btw verschuldigd is. Denk aan een VMG dat kan worden gebruikt voor goederen/diensten die belast zijn met het verlaagde tarief en/of voor goederen en diensten die belast zijn met het normale tarief. Bij een VMG is de btw daarom pas verschuldigd bij inwisseling.
Worden vouchers/tegoedbonnen ingezet bij annuleringen zodat de ondernemer niet tot daadwerkelijke uitbetaling over te gaan, dan is de kwalificatie VEG of VMG van belang. De annulering kan tot een recht op teruggaaf van btw leiden, maar als vervolgens een VEG wordt uitgegeven is direct weer btw verschuldigd. Per saldo zal dat dan niet tot een teruggaaf leiden. Wordt daarentegen een VMG dan kan wel daadwerkelijk btw worden teruggevraagd op de geannuleerde prestatie. Ook hiervoor geldt dat een en ander per geval moet worden beoordeeld. Een kant-en-klare oplossing is jammer genoeg niet voorhanden.
Let op! Naast vouchers kan ook nog sprake zijn van waardebonnen of kortingsbonnen die in beginsel niet als voucher worden gezien. Gevolg is dat de btw-gevolgen ook anders zullen zijn. Neem bij twijfel rondom annuleringen en/of de uitgifte van vouchers altijd contact op met een btw-adviseur.
Btw-maatregelen voor de zorgsector
Het uitlenen van personeel is normaal gesproken belast met btw, ook in van btw-vrijgestelde sectoren als de zorg. Tijdens deze coronacrisis wordt zorgpersoneel van privéklinieken bijvoorbeeld uitgeleend aan de reguliere ziekenhuizen. Om nu te voorkomen dat dit leidt tot extra btw-druk, wordt onder voorwaarden goedgekeurd dat deze uitleen zonder btw kan plaats vinden. Ook voor medische hulpmiddelen die gratis ter beschikking worden gesteld, zijn maatregelen getroffen. Gratis prestaties kunnen negatief uitpakken voor het recht op aftrek van voorbelasting. Goedgekeurd wordt nu dat de (aftrekgerechtigde) ondernemer die de medische hulpmiddelen gratis ter beschikking stelt, de btw op de inkoop gewoon kan aftrekken.
Afsluiting
In deze bijdrage is een aantal punten kort behandeld. Over btw tijdens de coronacrisis valt nog veel meer te schrijven. Ondernemers kunnen bijvoorbeeld “slim factureren” wat mogelijk positieve gevolgen heeft voor de cashflow-positie. Ook kunnen ondernemers ervoor kiezen het belastingtijdvak aanpassen, van maand naar kwartaal of vice versa.
Bron @Taxence
