Staatssecretaris Van Ark beantwoordt vragen over zelfstandigen die net buiten de Tozo-regeling dreigen te vallen.
Een persoon die met zijn onderneming niet staat ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel is naar de definitie van de Tozo geen zelfstandige, omdat deze persoon niet heeft voldaan aan alle wettelijke vereisten voor de uitoefening van een eigen bedrijf of zelfstandig beroep. Een ondernemer dient het eigen bedrijf of zelfstandig beroep vanaf een week vóór tot een week ná de start in te schrijven in het handelsregister van de Kamer van de Koophandel. Het niet voldoen aan de inschrijvingsverplichting levert een economisch delict op.
De normale gang van zaken is eerst een inschrijving in handelsregister van de Kamer van Koophandel, waarna afgifte van een btw-nummer volgt. Er kunnen verschillende redenen zijn waarom een persoon wel ondernemer voor de omzetbelasting is, maar géén onderneming voor het handelsregister van de Kamer van Koophandel. 1. Voor de beoordeling of iemand door de Belastingdienst wordt aangemerkt als ondernemer voor de omzetbelasting (met btw-nummer), is de rechtsvorm waarin het bedrijf of beroep wordt uitgeoefend niet van belang. Rechtsvormen die per definitie onderneming zijn voor het handelsregister van de Kamer van Koophandel zijn bijvoorbeeld de eenmanszaak, de maatschap en de vennootschap onder firma (vof). Er zijn echter ook bedrijven en beroepen die wél ‘ondernemer’ zijn voor de omzetbelasting, maar géén onderneming voor het handelsregister van de Kamer van Koophandel. 2. Alleen in bepaalde uitzonderingsgevallen is een ondernemer voor de omzetbelasting niet verplicht zich in te schrijven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel, maar kan de ondernemer wel zelf de Belastingdienst verzoeken om een btw-nummer.
Inschrijving KvK
Voor de opzet van de Tozo is voor wat betreft de doelgroep in belangrijke mate aangesloten bij het bestaande Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (Bbz 2004). De voorwaarde van inschrijving in het handelsregister van de Kamer van Koophandel geldt ook voor het recht op bijstand op grond van het Bbz 2004, als onderdeel van de wettelijke vereisten voor de uitoefening van een eigen bedrijf of zelfstandig beroep (artikel 1, onderdeel b, onder 1, van het Bbz 2004). Er is niet overwogen om voor de Tozo af te wijken van deze voorwaarde voor bijstandsverlening aan zelfstandigen op grond van het Bbz 2004.
Een persoon die niet staat ingeschreven bij de Kamer van Koophandel is naar de definitie van de Tozo geen zelfstandige, omdat niet is voldaan aan alle wettelijke vereisten voor de uitoefening van een bedrijf of zelfstandig beroep. Het beschikken over een btw-nummer maakt dat niet anders. Wie niet aan de wettelijke definitie van zelfstandige van de Tozo voldoet, en is aangewezen op arbeid in dienstbetrekking kan bij een inkomen onder de voor belanghebbende geldende bijstandsnorm eventueel een beroep doen op bijstand op grond van de Participatiewet. Alleen als sprake is van “zeer dringende redenen” zoals bedoeld in artikel 16, eerste lid, van de Participatiewet, kan van de artikelen van de Participatiewet en eventueel van de Tozo worden afgeweken.
Afwijken door gemeente
In de brieven van 17 maart en 27 maart3 2020 aan de Tweede Kamer zijn de kaders geschetst van de Tozo. De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft in zijn brief van 31 maart 20204 aan de Tweede Kamer aangegeven dat gemeenten op basis van die contouren al konden beginnen met het verwerken van de aanvragen. De staatssecretaris is bij de wettelijke vormgeving van de Tozo niet afgeweken van de eerder geschetste kaders. Een aantal gemeenten is op basis van die geschetste kaders voortvarend gestart met het verstrekken van voorschotten. Eigen aan het verstrekken van voorschotten is dat achteraf kan blijken dat in een aantal gevallen niet aan de wettelijke voorwaarden voor het recht op bijstand is voldaan, en dat het voorschot geheel of gedeeltelijk moet worden terugbetaald.
Meer informatie: Ministerie SZW, 1 juli 2020
Bron @Taxence
